Γράφει ο Μίλτος Μπούκας*
Η πόλη των Ιωαννίνων όλο και συχνότερα αναγνωρίζεται πλέον σαν ένας εν δυνάμει τόπος εσωτερικού και ευρωπαϊκού προορισμού. Το συγκριτικό αυτό πλεονέκτημα αστικού και πολυπολιτισμικού τουρισμού παράλληλα έναντι άλλων πόλεων στον ελληνικό χώρο έλκει κατά μεγάλο μέρος λόγω της ιστορικής διαστρωμάτωσης του κάστρου της (το πρώτο πόλημα) στο φυσικό περιβάλλον της λίμνης Παμβώτιδας, του νησιού με τα υστεροβυζαντινά μοναστήρια, και του ιστορικού της κέντρου με το έντονο παραδοσιακό χαρακτήρα αποτελώντας ουσιαστικά την χερσόνησο με τα οθωμανικά τείχη που καθρεφτίζονται στα νερά της λίμνης. Το Κάστρο των Ιωαννίνων φορτισμένο απ’ το πλούσιο παρελθόν, η πόλη των θρύλων και των περιηγητών διαθέτει ως σήμερα αυτή την ιστορική και πολιτισμική αξία με μεγάλα σημάδια αλλοίωσης ωστόσο. Η εβραιογιαννιώτικη αρχιτεκτονική φυσιογνωμία αποτελούν μια συμπαγή ενότητα με ιδιότυπα και ιδιόμορφα χαρακτηριστικά ντόπιας παραγωγής Νεοκλασικών που χρήζουν υψηλής προστασίας. Ο κατάλογος των 77 διατηρητέων (λίστα ΥΠΕΚΑ), 76 λόγω της απώλειας εκείνου του Τοσίτσα 31 (από την οικογένεια Καχριμάνη) καταμαρτυρά την διάθεση και την κουλτούρα προστασίας των ιθυνόντων και τον πλημμελή έλεγχο απ’ τις καθ’ ύλην αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου, της ΕΠΑΕ, της 8ης εφορίας βυζαντινών αρχαιοτήτων της 6ης Εφορείας νεωτέρων μνημείων καθώς και ειδικών αρχιτεκτονικών γραφείων εξυπηρετήσεων και αποχαρακτηρισμού. Είναι εγκληματική η απώλεια αρχιτεκτονικών στοιχείων για την ιστορική μνήμη και φυσιογνωμία της πόλης. Τα θεσμικά μέτρα και οι διατάξεις για την προστασία του κληροδοτημένου αυτού μνημειακού πλούτου ωστόσο υπάρχουν!!!Καλούμαστε σαν υποψήφια δημοτική παράταξη να λειτουργήσουμε μέσα στο πλαίσιο ενός ειδικού προγράμματος και σχεδίου δράσης για την αξιοποίηση όλων αυτών των μνημειακών σημείων, όπως λουτρά, Σουφαρί Σαράϊ, το σπίτι του Καλού Πασά, Εβραϊκή Συναγωγή, Οθωμανική Βιβλιοθήκη, τις 2 ακροπόλεις, να τα εντάξουμε σε ένα ενιαίο λειτουργικό περιπατικό διαπολιτισμικό δίκτυο ανάδειξης της ιδιαίτερης κληρονομιάς της πόλης των Ιωαννίνων.Η εμπειρία της τελευταίας 25ετίας στο ζήτημα του πολεοδομικού σχεδιασμού στην χώρα μας των ευαίσθητων τόπων έχει δείξει την τεράστια σημασία της ενημέρωσης της μετάδοσης της γνώσης και της διαρκούς συμμετοχής για μας, έστω αργή, σταδιακή αλλαγή στην επικρατούσα αντίληψη και νοοτροπία εκμετάλλευσης του πολιτισμού και της ιδιωτικής περιουσίας, των χρήσεων και την ανάδειξη μέσω πεζοδρομήσεων και μέτρων προσαρμογής (πεζοδρομήσεις στην Πλάκα, Κάστρο Ρόδου κ.ά.). Μέσα από το διάλογο και την συλλογική προσπάθεια, με την καθιέρωση “Ειδικής Αρχιτεκτονικής ομάδας του δήμου για το ιστορικό κέντρο” μπορούν να συνεκτιμηθούν όλες εκείνες οι θεσμικές ρυθμίσεις και τα οφέλη καθώς και ο έλεγχος χωροθέτησης εγκαταστάσεων και επιχειρήσεων (βλ. τα αποτελέσματα του “κοκτέϊλ” χρήσεων της Γαριβάλδη, οικιστικό οικογενειακό περιβάλλον, ξενοδοχεία, κλάμπς).Με ορθολογική διάθεση και συναίνεση θα μπορούσαν να προωθηθούν δράσεις αισθητικής αναβάθμισης που προάγουν την προστασία ανθρωπογενούς φυσικού και πολιτισμικού περιβάλλοντος.Οι ερμηνείες των εντεινόμενων προβλημάτων σήμερα μπορούν και πρέπει να αναζητηθούν πέρα απ’ την αυθαιρεσία και κερδοσκοπία ορισμένων στην απουσία των Δημοτικών και Νομαρχιακών Αρχών στην έλλειψη εφαρμοσμένης πολιτικής θεμελιωμένης στις αρχές της “αειφορίας” αντίθετα απ’ ότι συμβαίνει σ’ αντίστοιχες ευρωπαϊκές περιπτώσεις για την περιβαλλοντική χωροταξική και πολεοδομική αναβάθμιση.Ορατά τα σημάδια πολιτιστικής ένδειας με τουριστικό αντίκτυπο και ζημία:
-Με την σταδιακή αλλοίωση της φυσιογνωμίας του ιστορικού οικισμού, πρώτου πυρήνα της πόλης των Ιωαννίνων.
-Με την απαξίωση του ιστορικού κέντρου, πολυθόρυβου και αυτοκινητοκρατούμενου, του σημαντικότερου εξαγάγιμου πολιτιστικού προϊόντος της περιοχής.
-Με την άναρχη οικιστική διόγκωση με παράλληλη αύξηση των κυκλοφοριακών προβλημάτων (ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ηχορύπανσης, χρόνος ελεύθερης διακίνησης κ.ά.).
-Με την ανάμειξη μη συμβατών χρήσεων και εγκαταστάσεων με συνέπεια το σοκ της αντιαίσθησης από την ογκολογία και την μη πλαστικότητα των παρεμβολών.
-Με την απομόνωση του υγρού στοιχείου της Παμβώτιδας σαν χώρος απαγορευτικός σε δραστηριότητες αναψυχής λόγω τοξικότητας.
*Μέλος της γραμματείας Ένωση Πολιτών,“Νέα Γιάννενα”-Μέλος των Οικολόγων Πράσινων
Η πόλη των Ιωαννίνων όλο και συχνότερα αναγνωρίζεται πλέον σαν ένας εν δυνάμει τόπος εσωτερικού και ευρωπαϊκού προορισμού. Το συγκριτικό αυτό πλεονέκτημα αστικού και πολυπολιτισμικού τουρισμού παράλληλα έναντι άλλων πόλεων στον ελληνικό χώρο έλκει κατά μεγάλο μέρος λόγω της ιστορικής διαστρωμάτωσης του κάστρου της (το πρώτο πόλημα) στο φυσικό περιβάλλον της λίμνης Παμβώτιδας, του νησιού με τα υστεροβυζαντινά μοναστήρια, και του ιστορικού της κέντρου με το έντονο παραδοσιακό χαρακτήρα αποτελώντας ουσιαστικά την χερσόνησο με τα οθωμανικά τείχη που καθρεφτίζονται στα νερά της λίμνης. Το Κάστρο των Ιωαννίνων φορτισμένο απ’ το πλούσιο παρελθόν, η πόλη των θρύλων και των περιηγητών διαθέτει ως σήμερα αυτή την ιστορική και πολιτισμική αξία με μεγάλα σημάδια αλλοίωσης ωστόσο. Η εβραιογιαννιώτικη αρχιτεκτονική φυσιογνωμία αποτελούν μια συμπαγή ενότητα με ιδιότυπα και ιδιόμορφα χαρακτηριστικά ντόπιας παραγωγής Νεοκλασικών που χρήζουν υψηλής προστασίας. Ο κατάλογος των 77 διατηρητέων (λίστα ΥΠΕΚΑ), 76 λόγω της απώλειας εκείνου του Τοσίτσα 31 (από την οικογένεια Καχριμάνη) καταμαρτυρά την διάθεση και την κουλτούρα προστασίας των ιθυνόντων και τον πλημμελή έλεγχο απ’ τις καθ’ ύλην αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου, της ΕΠΑΕ, της 8ης εφορίας βυζαντινών αρχαιοτήτων της 6ης Εφορείας νεωτέρων μνημείων καθώς και ειδικών αρχιτεκτονικών γραφείων εξυπηρετήσεων και αποχαρακτηρισμού. Είναι εγκληματική η απώλεια αρχιτεκτονικών στοιχείων για την ιστορική μνήμη και φυσιογνωμία της πόλης. Τα θεσμικά μέτρα και οι διατάξεις για την προστασία του κληροδοτημένου αυτού μνημειακού πλούτου ωστόσο υπάρχουν!!!Καλούμαστε σαν υποψήφια δημοτική παράταξη να λειτουργήσουμε μέσα στο πλαίσιο ενός ειδικού προγράμματος και σχεδίου δράσης για την αξιοποίηση όλων αυτών των μνημειακών σημείων, όπως λουτρά, Σουφαρί Σαράϊ, το σπίτι του Καλού Πασά, Εβραϊκή Συναγωγή, Οθωμανική Βιβλιοθήκη, τις 2 ακροπόλεις, να τα εντάξουμε σε ένα ενιαίο λειτουργικό περιπατικό διαπολιτισμικό δίκτυο ανάδειξης της ιδιαίτερης κληρονομιάς της πόλης των Ιωαννίνων.Η εμπειρία της τελευταίας 25ετίας στο ζήτημα του πολεοδομικού σχεδιασμού στην χώρα μας των ευαίσθητων τόπων έχει δείξει την τεράστια σημασία της ενημέρωσης της μετάδοσης της γνώσης και της διαρκούς συμμετοχής για μας, έστω αργή, σταδιακή αλλαγή στην επικρατούσα αντίληψη και νοοτροπία εκμετάλλευσης του πολιτισμού και της ιδιωτικής περιουσίας, των χρήσεων και την ανάδειξη μέσω πεζοδρομήσεων και μέτρων προσαρμογής (πεζοδρομήσεις στην Πλάκα, Κάστρο Ρόδου κ.ά.). Μέσα από το διάλογο και την συλλογική προσπάθεια, με την καθιέρωση “Ειδικής Αρχιτεκτονικής ομάδας του δήμου για το ιστορικό κέντρο” μπορούν να συνεκτιμηθούν όλες εκείνες οι θεσμικές ρυθμίσεις και τα οφέλη καθώς και ο έλεγχος χωροθέτησης εγκαταστάσεων και επιχειρήσεων (βλ. τα αποτελέσματα του “κοκτέϊλ” χρήσεων της Γαριβάλδη, οικιστικό οικογενειακό περιβάλλον, ξενοδοχεία, κλάμπς).Με ορθολογική διάθεση και συναίνεση θα μπορούσαν να προωθηθούν δράσεις αισθητικής αναβάθμισης που προάγουν την προστασία ανθρωπογενούς φυσικού και πολιτισμικού περιβάλλοντος.Οι ερμηνείες των εντεινόμενων προβλημάτων σήμερα μπορούν και πρέπει να αναζητηθούν πέρα απ’ την αυθαιρεσία και κερδοσκοπία ορισμένων στην απουσία των Δημοτικών και Νομαρχιακών Αρχών στην έλλειψη εφαρμοσμένης πολιτικής θεμελιωμένης στις αρχές της “αειφορίας” αντίθετα απ’ ότι συμβαίνει σ’ αντίστοιχες ευρωπαϊκές περιπτώσεις για την περιβαλλοντική χωροταξική και πολεοδομική αναβάθμιση.Ορατά τα σημάδια πολιτιστικής ένδειας με τουριστικό αντίκτυπο και ζημία:-Με την σταδιακή αλλοίωση της φυσιογνωμίας του ιστορικού οικισμού, πρώτου πυρήνα της πόλης των Ιωαννίνων.
-Με την απαξίωση του ιστορικού κέντρου, πολυθόρυβου και αυτοκινητοκρατούμενου, του σημαντικότερου εξαγάγιμου πολιτιστικού προϊόντος της περιοχής.
-Με την άναρχη οικιστική διόγκωση με παράλληλη αύξηση των κυκλοφοριακών προβλημάτων (ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ηχορύπανσης, χρόνος ελεύθερης διακίνησης κ.ά.).
-Με την ανάμειξη μη συμβατών χρήσεων και εγκαταστάσεων με συνέπεια το σοκ της αντιαίσθησης από την ογκολογία και την μη πλαστικότητα των παρεμβολών.
-Με την απομόνωση του υγρού στοιχείου της Παμβώτιδας σαν χώρος απαγορευτικός σε δραστηριότητες αναψυχής λόγω τοξικότητας.
*Μέλος της γραμματείας Ένωση Πολιτών,“Νέα Γιάννενα”-Μέλος των Οικολόγων Πράσινων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Γράψτε Ελεύθερα την απόψή σας