Το Σουσάκι, το πιο άγνωστο ηφαιστειακό κέντρο της Ελλάδας, βρίσκεται μόλις 70 χιλιόμετρα μακριά από την Ομόνοια, στην περιοχή των Αγίων Θεοδώρων και αποτελεί το βορειότερο άκρο του ενεργού ηφαιστειακού τόξου του νότιου Αιγαίου, στο οποίο ανήκουν τα ηφαίστεια στα Μέθανα, στον Πόρο, στη Μήλο, στη Σαντορίνη και στη Νίσυρο. Το στοιχείο που το κάνει να ξεχωρίζει είναι ότι δεν έχει κρατήρα ή καλντέρα, αλλά δεκάδες τρύπες (στόμια) από τις οποίες εκλύεται διοξείδιο του άνθρακα και θείο. Η παρουσία του ηφαιστείου γίνεται αισθητή από την έντονη δυσοσμία του θειαφιού και από το σεληνιακό τοπίο που παρουσιάζει η περιοχή. Σήμερα, αν και από τους επιστήμονες θεωρείται ότι το ηφαίστειο είναι σβησμένο, κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει τα μυστικά της γης ή να ακούσει τους... ψιθύρους της.
Ο ομότιμος καθηγητής Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Μιχάλης Φυτίκας, ανέφερε στην «Espresso»: «Το Σουσάκι είναι ένα από τα ανενεργά, αλλά εντυπωσιακά σε επίπεδο έρευνας ηφαιστειακά κέντρα στην Ελλάδα. Πριν από μερικά χρόνια, όταν εργαζόμουν στο ΙΓΜΕ, ήμουν επικεφαλής έρευνας γεωθερμίας στην εν λόγω περιοχή. Πραγματικά όσο πλησιάζει κανείς βλέπει ότι η γη δείχνει το πρωτόγονο πρόσωπό της. Στερεοποιημένες μάζες από τόνους πρωτογενούς υλικού από τα έγκατα της γης και θειαφιού κάνουν το τοπίο σεληνιακό. Από τα στόμια αναβλύζουν ατμίδες ζεστού αέρα, διοξειδίου του άνθρακα, υδρόθειου. Τα κύματα θερμού αέρα καλύπτουν μια απόσταση αρκετών χιλιομέτρων. Μάλιστα, στην περιοχή εντοπίσαμε και ένα σημείο με ζεστά νερά. Από τη γεώτρηση που πραγματοποιήσαμε μετρήσαμε 75 βαθμούς Κελσίου σε βάθος 150 μέτρων».
Το κέντρο του ηφαιστείου βρίσκεται σε μια χαράδρα, ενώ γύρω από αυτό αρκετά ζώα και πουλιά πέφτουν καθημερινά νεκρά και δη περισσότερο κατά τους χειμερινούς μήνες.
Και αυτό διότι, όπως μας εξηγεί ο κ. Φυτίκας «αρκετά ζώα και πουλιά μπαίνουν στα σημεία που βγαίνουν οι ατμίδες για να ζεσταθούν. Ο αέρας, όμως, αγγίζει τους 50 με 60 βαθμούς Κελσίου, ενώ το διοξείδιο του άνθρακα είναι θανατηφόρο. Τα ζώα πεθαίνουν από ασφυξία, όπως πεθαίνουν και τα δέντρα που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση».
Το ηφαιστειακό τόξο που δημιουργείται ανάμεσα στις πλάκες της Αφρικανικής και της Ευρασιατικής σηματοδοτείται στο νοτιότερο άκρο του από το ηφαίστειο της Νισύρου και επεκτείνεται με τα ηφαίστεια της Σαντορίνης, της Μήλου, των Μεθάνων, καθώς παρεμβάλλονται δεκάδες άλλα υποθαλάσσια, άγνωστα ακόμη και στους επιστήμονες. Φυσική κατάληξη του τόξου είναι το Σουσάκι.
Οι γεωλόγοι - ερευνητές του Πανεπιστημίου Αθηνών που παρακολουθούν το ηφαίστειο δεν ανησυχούν για κάποια ξαφνική καταστροφική έκρηξη.
Ο αναπληρωτής καθηγητής Ηφαιστειολογίας και Πετρολογίας στο τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου Aθηνών, Κώστας Κυριακόπουλος, επισήμανε: «Η ύπαρξη του ηφαιστείου χάνεται στα βάθη χιλιετηρίδων. Το Σουσάκι υπολογίζεται ότι ενεργοποιήθηκε για πρώτη φορά πριν από 2,7 εκατομμύρια χρόνια. Στην περιοχή έχουμε κάνει μετρήσεις που στόχο έχουν τον προσδιορισμό των ηφαιστειολογικών χαρακτηριστικών του Σουσακίου και έχουμε εγκαταστήσει ειδικά όργανα μέτρησης προκειμένου να παρακολουθούμε την ποσότητα και την ποιότητα των αερίων σε καθημερινή βάση. Το συγκεκριμένο ηφαίστειο είναι ένα πολύτιμο φυσικό εργαστήριο, που μας παρέχει πολύτιμα στοιχεία και πληροφορίες για τις γεωλογικές ανακατατάξεις στην περιοχή. Οι μετρήσεις των ατμίδων έδειξαν την ύπαρξη μεθανίου και υδροθείου σε μικρές ποσότητες και διοξειδίου του άνθρακα σε ποσοστό έως και 95%».
Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου οι κάτοικοι της περιοχής, γεωργοί οι περισσότεροι, πήγαιναν καθημερινά στο ηφαίστειο και έκαναν εξόρυξη στερεοποιημένου θειαφιού, το οποίο εκείνα τα χρόνια ήταν ιδιαίτερα σπάνιο και ακριβό, το επεξεργάζονταν και το χρησιμοποιούσαν στις καλλιέργειές τους. Ωστόσο, τα δυστυχήματα ήταν εκατοντάδες. Τη δεκαετία του ‘60 η εξόρυξη σταμάτησε. Το θειάφι έπαψε να αποτελεί ανάγκη για τους γεωργούς που μπορούσαν πλέον να το αγοράζουν χωρίς να διακινδυνεύουν τη ζωή τους στη δηλητηριασμένη ατμόσφαιρα του ηφαιστείου.
ΓΙΟΥΛΗ ΣΤΑΡΙΔΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Γράψτε Ελεύθερα την απόψή σας